Maastricht door de ogen van beeldend kunstenares Sanne Vaassen
Dit jaar bestaat de Jan Van Eyck Academie in Maastricht 75 jaar. Ze bracht vele bekende kunstenaars voort, waaronder beeldend kunstenares Sanne Vaassen (1991). Haar werk gaat over thema's als ecologie, geografie, geschiedenis en antropologie en is in binnen- en buitenland te bewonderen. Ze exposeerde onder meer in het Bonnefantenmuseum in Maastricht, de Unit 1 Gallery in Londen en 601Artspace in New York. In 2015 ontving ze de bijdrage Kunstenaar Start en in 2019 de bijdrage Kunstenaar Basis van het Mondriaan Fonds. Ze is genomineerd voor de Sybren Hellinga Prijs, de Parkstad Limburg Prijs en de Amsterdamse OPEN Prijs. Sanne neemt ons mee op een reis door haar culturele ervaringen in haar woonplaats Maastricht. Een stad die haar culturele status volgens haar te danken heeft aan de mensen die er wonen, waaronder studenten van de Academie.
Ontmoet Sanne
Sanne woonde tot haar 11e in Heerlen, waarna ze op meerdere plekken in Zuid imburg heeft gewoond. Momenteel woont en werkt ze in Maastricht, maar reist ze als artist-in-residence (kunstenaar die uitgenodigd wordt om tijdelijk in het buitenland te wonen en werken) de hele wereld over. ‘Ik bevroeg altijd alles, was altijd nieuwsgierig en dat gebruik ik nu nog in mijn werk. Op mijn 15e meldde ik me aan om een avond per week de vooropleiding op de kunstacademie in Maastricht te doen. Van daaruit stroomde ik in 2009 door naar de kunstacademie.’ Sanne studeerde in 2013 met een Bachelor of Fine Arts cum laude af. In 2014 en 2015 was ze resident aan de Jan van Eyck Academie.
‘Een rode draad door mijn werk is de zoektocht naar alternatieve feiten die ik onderzoek door objecten, concepten en materialen te ontmantelen, verschuiven, verdraaien en opnieuw vorm te geven. Vaak deconstrueer ik objecten die binnen onze maatschappij een bepaalde betekenis en waarde hebben. Zo heb ik vlaggen gereduceerd tot losse draden, geld in stukken gescheurd, woordenboeken verbrand en alle grenzen van een Atlas uitgeknipt. Daarna zet ik objecten in een andere vorm weer in elkaar. Dingen die wij zelf verzonnen hebben, die gemeenschappelijk ooit bepaald en vastgesteld zijn als uitgangspunt, die wil ik bevragen.’ In haar vrije tijd maakt Sanne graag wandelingen rondom Sint Pieter, doet ze yoga, leest ze boeken of neemt ze een duik in de Maas of het zwembad.
Sanne's tijd aan de Jan van Eyck Academie
‘Ik ging als 23-jarige van de kunstacademie door naar de Jan van Eyck Academie. ‘Ik was verbaasd dat ik aangenomen werd, want ze nemen slechts 40 kunstenaars per jaar aan. Ik heb er veel geleerd van de andere deelnemers en de atelierbezoeken door professionals uit het werkveld (zoals curatoren, medewerkers van musea, schrijvers). Elke week werden er lezingen gehouden door de deelnemers en werden er kunstenaars, curatoren, wetenschappers, e.a. uitgenodigd die bij het onderwerp van de lezing paste. Daarna werd er door één van de deelnemers gekookt en aten en dronken we samen. Verder organiseerden we filmavonden, wandelingen, bespraken we gezamenlijk boeken en dansten we regelmatig. De academie is heel internationaal, met deelnemers uit verschillende landen en afkomstig uit verschillende disciplines, zo waren er in mijn jaar, kunstenaars, curatoren, architecten en designers. Al die verschillende disciplines en nationaliteiten helpen me mijn eigen werk in een andere context te zien. Dankzij de Jan van Eyck Academie heb ik mijn werk verder kunnen ontwikkelen.’
Tijdens haar verblijf bedacht ze een project waar ze drie jaar lang aan heeft gewerkt: Fractals. ‘Ik verzamelde in de herfst alle bladeren van een boom. Elke dag raapte ik alle bladeren van de boom voor mijn huis. Dat waren er bizar veel. Ik droogde de bladeren en stopte ze in diaraampjes. Ze werden geprojecteerd in een grote ruimte in Buitenplaats Kasteel Wijlre, waar bezoekers als het ware door de boom liepen.’ Sanne werkt nog regelmatig in een gehuurde werkplaats aan de Jan van Eyck Academie. ‘Het voelt echt als thuiskomen. Iedereen komt hier samen en deelt met elkaar.’
Jan Van Eyck Academie
Academieplein 1 | Maastricht
Sanne's favoriete plekken in Maastricht
LOCO Tuinen
Als kind hielp Sanne al graag in de grote tuin van haar ouderlijk huis. Nu werkt ze van april tot oktober twee dagen per week in de LOCO tuinen. Deze tuinen in de wijk Heer in Maastricht zijn een burgerinitiatief. Met een abonnement kunnen bewoners er biologische groenten oogsten. ‘Ik plant groenten, wied onkruid en onderhoud de tuinen. Voedsel is zo belangrijk en tuinieren brengt me terug naar de basis. Iedereen zou het proces van een boon planten tot tien bonen oogsten eens mee moeten maken. Het zou waardevol zijn als dit een onderdeel van het onderwijssysteem wordt en van jongs af aan geleerd wordt om zorg te dragen over voedsel en omgeving’.
LOCO Tuinen
Wanweg, tegenover Oude Molenweg 36 | Heer
Marres
Marres, Huis voor Hedendaagse Cultuur. ‘Deze plek is voor mij bijzonder omdat ik er al zo lang kom. Ik was er tijdens mijn studie aan de kunstacademie vrijwilliger tijdens openingen en ik heb er in het restaurant gewerkt. Sindsdien heb ik er al drie keer deelgenomen aan tentoonstellingen. De tentoonstellingen hier zijn dynamisch en zetten erg in op de zintuigen.’ Marres zit in een 18e-eeuws huis en voelt ook echt als een huis. Ook de tuin is erg mooi.’ Je kunt hier het hele jaar door de geurwandeling van Sanne wandelen.
Marres, Huis voor Hedendaagse Cultuur
Capucijnenstraat 98 | Wijck
Sint Pietersberg
Als kind wandelde Sanne graag op de Brunssummerheide. ‘Ik bouwde er hutten en keek er vogels. Wandelen is nog altijd een groot onderdeel van mijn leven. Ik maakte recent nog een wandeling in Schotland.’ Dichterbij huis wandelt ze graag op de Sint Pietersberg. ‘Ik gebruik wandelen ook om mijn hoofd leeg te maken en op nieuwe ideeën te komen.’ Voor een pauze tijdens het wandelen rondom Sint Pieter raadt Sanne Chalet Bergrust aan.
Chalet Bergrust
Luikerweg 71 | Sint Pietersberg
Sanne's atelier
Ook Sanne’s atelier bevindt zich in Maastricht. Hij is niet openbaar te bezoeken, maar wel een van de belangrijkste ruimtes in Sanne’s leven. ‘Op deze plek kom ik tot rust en doe ik onderzoek. Ik bedenk er nieuwe concepten en werk ze uit. Het is een lichte ruimte waarin ik graag tijd doorbreng.’
Meer Jan van Eyck academie en Sanne
De Jan van Eyck Academie viert dit jaar haar 75e verjaardag en neemt nog altijd elk jaar nieuwe residents aan. Ook van Sanne kunnen we meer kunst verwachten. Ze is nu bezig met een project over water. ‘Het project Hydromedia is opgezet door de HKU in Utrecht, The Royal Academy of Fine Arts in Antwerpen en Kunstacademie HFG in Karlsruhe. Vier kunstenaars per locatie verblijven er een maand en exposeren eind 2024 op een overzichtstentoonstelling in Technische Summlungen in Dresden en er is al een voorproefje te zien in Februari in de AG gallery in Utrecht.’ In februari exposeert ze in de kunstinstelling Mono in Lissabon en in de zomer is ze een van de curatoren van de Limburg Biënnale in Marres.