In 2024 vieren we 80 jaar bevrijding van Zuid-Limburg. Op 12 september 1944 werd het kerkdorp Mesch als eerste Nederlandse plaats bevrijd. Op 13 en 14 september 1944 werd Maastricht, de eerste Nederlandse stad, bevrijd door de Old Hickorydivisie.
80 jaar leven in vrijheid wordt in Maastricht gevierd op de Bevrijdingsdag zaterdag 14 september met een herdenking en een bevrijdingsparade. Gedurende het hele lustrum jaar is er een scala aan activiteiten variërend van het gelegenheidscabaret “Kwatsj in de Katsj”, Pop-up exposities, lezingen, speciaal ontwikkelde rondleidingen, tot podcast. In de loop van het jaar volgt informatie over de aanvullende activiteiten met data.
Ondanks de bevrijding kwam er geen einde aan de oorlog en de Maastrichtenaren moesten regelmatig naar de Schuilkelders. De grootste Schuilkelder bevond zich in het oude gangenstelsel van de kazematten gelegen direct onder de huizen en pleinen van de stad. In de oudjaarsnacht was er vanwege het Ardennenoffensief heel de nacht luchtalarm. Onder die omstandigheden ontstond in de kazematten het schuilkeldercabaret bedoeld om de mensen in de donkere ondergrondse ruimtes wat afleiding te geven. Nu 80 jaar later, met een knipoog naar toen, het schuilkeldercabaret, in een eigentijdse uitvoering op een bijzondere plek in de kazemat.
Het schuilkeldercabaret in de kazemat.
De gangen in de Sint Pietersberg herbergen tal van verhalen. Ingericht als groot evacuatiecentrum, als onderkomen voor 500 kunstwerken waaronder de Nachtwacht, maar ook de geheime smokkel- of vluchtroute naar België die onder andere gebruikt werd door Engelse piloten.
Zowel in onder - als bovengronds Maastricht zijn de bijzondere verhalen van WOII en de bevrijding nog voelbaar aanwezig.