Fragmenten van een werkelijkheid die ooit was

Het Ludwig Forum voor Internationale Kunst herbergt ongeveer 1.800 werken uit de voormalige Sovjet-Unie en Oost-Europa, verzameld door Irene en Peter Ludwig tussen 1979 en 1996. De tentoonstelling 'Fragmenten van een werkelijkheid die ooit was' markeert het begin van een heronderzoek en herpositionering van deze collectie, met een focus op kunstwerken die verbonden zijn met Oekraïne.

De tentoonstelling onderzoekt vage en onnauwkeurige categoriseringen en contextuele verhalen, met als doel recht te doen aan de diversiteit en complexiteit van een regio die recentelijk geteisterd is door spanningen en geweld. Werken uit de jaren 70 en 80, zoals Family in Donbas (1970) van Arkadiy Petrov en Gurzuf (1972) van Yuriy Lutkevych, tonen hun emanciperende potentieel tegen de achtergrond van de doctrine van het Socialistisch Realisme.

Daarnaast verkent de tentoonstelling de erfenis van de Russische avant-garde, met schilderijen van Oleksandr Tyshler en grote werken van Leonid Voytsekhov. De acht-delige zeefdrukserie Games (1983) van Eduard Gorokhovsky en de assemblage Nature and Imagination (1990) van Larisa Rezun-Zvezdochetova bieden een kritische blik op traditionele rolmodellen.

De tentoonstelling belicht ook de onofficiële kunstscène van Odessa in de jaren 80, met werken van onder andere Ilya Kabakov. Het videowerk Odessa. Fragment 205 (2015) van Yuri Leiderman en Andrey Silvetrov behandelt de geschiedenis van Odessa en de Oekraïense identiteit.

De tentoonstelling toont de uitdaging om altijd terug te kijken naar 'Fragmenten van een werkelijkheid die ooit was', waarbij tussenruimtes en dissonanties naar voren komen in plaats van duidelijke categorieën. Het onderzoeksproject brengt werken aan het licht die nog nauwelijks zijn bestudeerd en zelden zijn getoond, en streeft naar een alternatieve terminologie en een nieuwe historische framing die recht doet aan de diversiteit van de culturele regio's binnen de voormalige USSR en andere voormalige Oostbloklanden.