Frites, Friandises en Flaneren

Dat is ook niet zo gek. Het had immers niet veel gescheeld of dit deel van het land had gewoon bij België gehoord. Sterker nog, er was een tijd dat het min of meer zo was. Voor dat stukje geschiedenis zit je goed op het Vrijthof. Want religieus gezien begint de connectie tussen België en Maastricht hier, met de komst van Sint Servaas vanuit Tongeren, de eerste bisschop van Maastricht. Maastricht behoorde toen ook duidelijk tot Bourgondië en het Bisdom van Luik en niet bij Nederland. Het beeld van De Perroen op het Vrijthof herinnert ons eraan. Dat beeld vind je in allerlei steden terug die tot het Prinsbisdom van Luik hebben gehoord zoals Verviers en Tongeren, en dus ook in Maastricht. Alles wees er in die tijd op dat Maastricht veel meer op het zuiden gericht was dan op het noorden, Nederland dus. In 1830 hebben de Belgen zich onafhankelijk verklaard en toen in 1839 de grens bepaald moest worden, is het Generaal Dibbets geweest die er op het laatste moment een stokje voor stak dat Maastricht bij België zou gaan horen. Hij zorgde ervoor dat het Nederland werd. Dit tot grote onvrede van de meeste Maastrichtenaren die eigenlijk niets met Holland hadden en zich veel meer met België verbonden voelden. En zo is België tot op de dag van vandaag nog steeds onze beste buur. En begrijpen we elkaar misschien net iets beter.

Maastricht heeft een aantal Belgische gebruiken en recepten perfect in stand gehouden. Veel bakkers weten hun zoetigheden dan ook precies op die heerlijke verfijnde manier te bereiden zoals ze daar in België (ver)zot op zijn. Bij bakkers als Patisserie Royale in Wyck of Bakkerij Hermans net buiten het centrum in de Zakstraat bijvoorbeeld. Zelfs de gewone ‘vlaaien’ zijn daar lichter van deeg en verfijnder. Dat geldt overigens ook voor de chocolade. We hebben het hier in Maastricht namelijk niet over chocolade of bonbons, maar spreken van ‘friandises’. Wandel maar eens binnen bij Chocolatier Friandises in Wyck dan snap (en ruik!) je wat ik bedoel. Gasten uit de rest van Nederland proeven hier in Maastricht echt dat ze in de meest zuidelijke stad van Nederland zijn!

Dat stukje België zie je overigens ook op de menu- en bierkaarten van (eet)cafés in de stad. Daar kom je aardig wat Belgische favorieten tegen. Biercafés als De Gouverneur nabij de Markt, Cafe Falstaff op het St. Amorsplein en De Poshoorn in Wyck om er maar eens een paar te noemen. Daar weet je echt niet wat je moet kiezen als je de kaart met speciaal (en dus ook Belgische) biertjes ziet! Heerlijk in combinatie met gerechten als stoofvlees bijvoorbeeld of het Belgische ‘Koninginnehapje’, een kippenpasteitje, als lunch (de Maastrichtenaar heeft het dan trouwens over een ‘Videeke’). Garnalenkroketjes, een goede steak met bearnaise saus waarbij een goede portie Belgische frites (jawel, met die echte friszure mayonaise) niet ontbreekt. Daarvoor moet je dan weer bij Café Sjiek wezen (met hun zuurvlees als specialiteit) of Pieke Potloed (voor stoofvlees of Luikse Ballen). Of Restaurant Witloof, daar staat de menukaart (in het Vlaams en Waals) vol staat met Belgische lekkernijen (waaronder uiteraard gegratineerde witlof mè hesp & kaas) en ook heel goede Belgische bieren. En als je van spaghetti houdt dan moet je bij Bavet zijn voor de échte Belgische Bavet spaghetti. Belgische invloeden proef je hier echt op heel veel plekken.

En mocht je het nog niet geproefd hebben, dan zul je het zien aan het modebeeld. Het is allemaal net even anders. Veel meer afgestemd op het zuiden, op het Belgische, Franse en Italiaanse. Wandel maar eens langs de etalages in het ‘sjieke’ Stokstraatkwartier. Daar vind je winkels van luxe Belgische modehuizen als Natan en Essentiel Antwerp. En niet alleen in de winkels hoor, ook op straat. Dat soigneren voordat je de deur uitgaat, jezelf goed verzorgen, dat zit er hier helemaal in “Zit mijn jasje goed, zit mijn dasje goed?”. Klaar om te flaneren. Want dat doe je eigenlijk nergens in Nederland, maar wel in Maastricht. Mensen kijken hier meer naar elkaar, merken elkaar op. Ze zeggen er waarschijnlijk niets van, maar zien het wel. Dat stukje buitenkant, dat is ook wel typisch Belgisch. En ja, dus ook Maastrichts.”